Вакили Думаи давлатӣ қаламрави Қазоқистонро «тӯҳфаи Русия» номид
Раиси Кумитаи Думаи Давлатӣ оид ба маориф ва илм Вячеслав Никонов зимни намоиши барномаи телевизионии «Бозии калон» -и шабакаи якум рӯзи 10-уми декабр гуфт, ки «қаламрави Қазоқистон тӯҳфаи олие аз ҷониби Русия аст.»
«Қазоқистон вуҷуд надошт. Қазоқистони Шимолӣ умуман аҳолинишин набуд. Онҳо дар ҷануб зиндагӣ мекарданд. Дарвоқеъ, қаламрави Қазоқистон тӯҳфаи олиест аз ҷониби Русия ва Иттиҳоди Шӯравӣ», — гуфт вакили парлумон.
Дар навбати худ, Вазорати корҳои хориҷии Қазоқистон 12-уми декабр кордори муваққатии Федератсияи Русия дар Қазоқистон Александр Комаровро дар ин бора даъват намуд. Ба дипломати рус нотае бо мавқеи Вазорати корҳои хориҷии Қазоқистон супорида шуд.
Вакили дигари Русия Евгений Федоров аввалин шуда ба нота посух дод. Ба гуфтаи Федоров, агар Қазоқистон эътироф накунад, ки «тӯҳфа» гирифтааст, пас бояд «ба таври дигар сӯҳбат» кард. Ба гуфтаи ӯ, вакилони Русия бо ишора ба қонун «Дар бораи тартиби ҳалли масъалаҳои марбут ба хуруҷи ҷумҳурии иттифоқӣ шӯравӣ», масъалаҳои «баргардонидани қаламрав» ва бекор кардани «қарорҳои ғайриқонунии соли 1991» — ро ба миён мегузоранд.
«Агар шумо хоҳед, рафтан гиред, рафиқ Назарбоев, Токаев, Вазорати корҳои хориҷӣ, хуб, ҷомадонҳоятонро ҷамъ кунед қаламрав, шаҳри Содиқ — Алма-Ато ва чизҳои дигарро баргардонед ва биравед. Онҳо мегӯянд: «Агар баргардонем, мо бидуни минтақа хоҳем монд». Ин муаммои шумост, мо ба он чи кор дорем? Шумо ин ҷо фиребгаред, аз мо як манзилро ба иҷора гирифтед. Баъд тасмим гирифтед, ки ҷанҷол бикунед. Манзили моро тарк кунед — гуфт Федоров. Изҳороти вакил Никоновро вакили маъруфи ҷанҷолӣ Владимир Жириновский низ дастгирӣ кард.
Чунин изҳороти масъулин вокуниши хушунатомези хашми сокинони Қазоқистонро ба бор овард. Дар шабакаҳои иҷтимоӣ истифодабарандагон манъи фаъолияти расонаҳои Русияро дар Қазоқистон талаб доранд ва инчунин талаб карда шуд, ки вакилоне, ки баромад карданд, «персона нонграта», яъне шахсиятҳои номақбул эълом карда шаванд.
Ёдрас мекунем, ки тамоми қаламрави Осиёи Миёна, аз ҷумла Қазоқистон, замоне як воҳиди сиёсии мусулмонон буд, ки онро Русияи подшоҳӣ тадриҷан забт кард ва дар тӯли солҳои дароз таҳти назорати он буд. Ҷолиби диққат аст, ки дар натиҷаи истилокунии заминҳои мусулмонон аз ҷониби подшоҳии рус ва шӯравӣ, аввал ба вилоят, баъдтар ба ҷумҳуриҳои иттифоқӣ ва мухтор, инчунин дар натиҷаи ба даст овардани истиқлолияти номиналӣ аз ҷониби ҷумҳуриҳои иттифоқии Осиёи Миёна дар соли 1991 ҷудо шудааст, қисми муҳими заминҳои аслии Қазоқистон байни вилоятҳои Саратов, Тюмен, Оренбург, Астрахан, Челябинск ва Омски Русия тақсим карда шуд.
