Қирғизистон қурбониёни таъқибҳои сиёсии шӯравиро барқарор мекунад

Президенти Қирғизистон Содир Ҷабборов қонуни барқарорсозии шаҳрвандонеро, ки аз таъқибҳои сиёсӣ дар давраи шӯравӣ зарар дидаанд, тасдиқ кард. Ин санад он шахсонеро фаро мегирад, ки бо ангезаҳои сиёсӣ тибқи Кодекси ҷиноии ҶСФШР, ки то соли 1961 дар қаламрави Қирғизистон амал мекард, маҳкум шудаанд. Хабар медиҳад сомонаи TRT.
Мувофиқи ин қонун, таъқибҳои сиёсӣ қарорҳое ба ҳисоб мераванд, ки аз соли 1917 то 1953 дар асоси санадҳои «Дар бораи террори сурх», мубориза бо босмачиён, нишонаҳои хоҷагиҳои ғуломкунӣ ва дигар амалҳо қабул шудаанд.
Лоиҳаи қонуне, ки барқарорсозии шаҳрвандонеро, ки дар давраи шӯравӣ аз таъқибҳои сиёсӣ зарар дидаанд, пешбинӣ мекунад, дар моҳи январи соли 2023 пешниҳод шуда, моҳи декабри соли 2024 аз ҷониби парлумони Қирғизистон қабул гардид. Қонуни мазкур барқарор кардани ҳуқуқҳои шахсони таъқибшудаи сиёсиро ҳадаф қарор додааст.
Бояд зикр кард, ки дар кишварҳои Осиёи Марказӣ раванди барқарорсозии шахсоне, ки дар давраи шӯравӣ аз таъқибҳои сиёсӣ зарар дидаанд, пас аз соҳибистиқлолӣ дар солҳои 1990-ум оғоз ёфт ва то ҳол идома дорад. Дар Ӯзбекистон кор дар самти барқарорсозии қурбониёни таъқибҳои сиёсӣ фаъолона идома дорад. То имрӯз шумораи умумии шахсони сафедшуда ба 856 нафар расидааст, ки аксарашон босмачиҳо мебошанд. Дар Қазоқистон низ раванди барқарорсозии қурбониёни таъқибҳои сиёсӣ идома дорад. Соли 1993 қонуни «Дар бораи барқарорсозии қурбониёни таъқибҳои оммавии сиёсӣ» қабул шуда буд, ки асоси барқарорсозии ҳуқуқҳои шахсони таъқибшуда гардид.
Ҷолиби диққат он аст, ки режимҳои кишварҳои Осиёи Марказӣ, ҳангоми барқарорсозии қурбониёни «террори сурх», бештар ҳадафҳои имиҷӣ доранд, на хоҳиши самимии барқарор кардани адолат. Зеро худи онҳо дар кишварҳои худ айнан ба ҳамин кор машғуланд, баъзан ҳатто дар миқёсе, ки аз коммунистҳо кам нест. Ҳатто Қирғизистон, ки то чанде пеш ҳамчун «ҷазираи озодӣ» дар Осиёи Марказӣ маъруф буд, дар замони раҳбарии Содир Ҷабборов ба як диктатураи шадид табдил ёфт, ки қонунгузории чораҳои ҷазои Русияро нусхабардорӣ мекунад.