Сокинони Осиёи Миёна дар ҷанги хориҷӣ
Тобутҳо бо ҷасади ду сокини маҳаллӣ, ки дар ҷанги Украина кушта шудаанд, ба ноҳияи Булунгури вилояти Самарқанд оварда шуданд, хабар медиҳад “Озодлик”.
Ба гуфтаи наздикон, Бобур Абдумуминови 26-сола ва Шаҳриёр Ҷалолови 24-сола барои кор ба Русия рафтаанд, ки ҳарду ба кадом сабабе ба зиндон афтоданд ва дар онҷо адои ҷазо мекарданд.
Пас аз он ки дар моҳи сентябри соли 2022 режими Кремл сафарбаркунии қисман эълон кард, дар расонаҳо ва шабакаҳои иҷтимоӣ дар бораи ҷалби муҳоҷирон, аз ҷумла маҷбурӣ, аз кишварҳои Осиёи Марказӣ ба сафи артиши Русия, барои фиристодан ба хатти фронт, нашрияҳо пайдо шуданд.
Ҳамин тавр, рӯзи 15 октябр дар як тамрингоҳи вилояти Белгород ду сарбоз ба сӯи дигар низомиён оташ кушоданд, ки дар натиҷа ду ҳамлагар ва дастикам 11 нафари дигар кушта шуданд. Яке аз ҳамлагарон Эҳсон Аминзода, сокини 24-солаи Тоҷикистон буд, ки дар яке аз тарабхонаҳои шаҳри Маскав кор мекард ва, тавре баъдан маълум шуд, ҳангоми боздошти даъватшавандагон рост аз кӯча ба ҷанг фиристода шудааст. Дувумӣ — Меҳроб Раҳмонов низ шаҳрванди Тоҷикистон, қабл аз даъват ба артиш дар колонияи вилояти Брянск адои ҷазо кардааст.
Ба гуфтаи созмонҳои мудофеъи ҳуқуқи башар, дар чаҳорчӯби сафарбарӣ дар Русия, ҷалбкунандагон афроди кишварҳои Осиёи Марказиро ҳадаф қарор медиҳанд.
Валентина Чупик, мудири созмони ҳомии ҳуқуқи башари «Тонг Ҷаҳони» мегӯяд, аз сеяки беш аз 500 муроҷиате, ки ҳамарӯза аз муҳоҷирон ворид мешавад, ба ҷалби иҷборӣ марбут аст. Ҳолатҳое ҳастанд, ки муҳоҷирон дар маркази муҳоҷирати Сахаровои Маскав бояд санади 40-саҳифаро имзо мекарданд, ки дар он билети ҳарбӣ низ мавҷуд буд. Дар мавридҳои дигар ба афроде аз Осиёи Марказӣ, ки шаҳрвандии Русия ва ҳатто иҷозаи иқомат надоштанд, даъватнома медоданд.
«Дар Русия ҳоло ҳама чиз мумкин аст», — мегӯяд Чупик ба лоиҳаи «Настоящее Время». – Ҳолатҳое ҳастанд, ки муҳоҷиронро дар кӯча пулис ё Горди миллӣ боздошт мекунанд, лату кӯб мекунанд, дар узвҳои таносул «ток» мемонанд ва маҷбур мекунанд, ки ба артиш раванд. Албатта, онҳо сабти ном мекунанд.
Танҳо дар ду моҳи ахир ҷасади беш аз даҳ нафари кушташудагон дар ҷанги Украина ба Тоҷикистон интиқол дода шудааст.
Ба назари сиёсатшинос Тимур Усмонов, мақомоти кишварҳои Осиёи Марказӣ наметавонанд дар ин бора изҳороти баланде алайҳи Русия кунанд, зеро равобити ҳар кишвар бо он дӯстӣ ва иттифоқӣ маҳсуб мешавад. Сиёсатшиноси дигар Нуриддин Худоёров бар ин назар аст, ки шояд ҳукуматҳои кишварҳои Осиёи Марказӣ метавонанд бозгашти оммавии шаҳрвандони худро ташкил кунанд, аммо ин боиси ташаннуҷи иҷтимоъӣ дар ин кишварҳо ба далели набуди ҷойи кор мешавад, ки аллакай мавқеъи худи онҳоро зери хатар мегузорад.