Ба қонуни дар бораи масъулияти падару модар дар тарбияи фарзанд 10 сол пур шуд
Моҳи августи соли 2011 мақомоти Тоҷикистон қонун дар бораи масъулияти падару модар дар таълим ва тарбияи фарзандро қабул кард. Дар тӯли тақрибан даҳ соли мавҷудияти ин қонун, мунтазам ислоҳотҳо ворид карда мешуд. Тибқи ин қонун, волидон метавонанд, барои беназорат гузоштани фарзанди худ, барои ба масҷид рафтани фарзандони ноболиғашон ва ё ҳатто барои бо телефон ё планшет ба мактаб фиристодани фарзандонашон ҷарима карда шаванд.
Радиои Озодӣ кӯшиш кард, то қабули ин намуди қонунро бо тарафдорон ва танқидкунандагони он сӯҳбат кунад, то муайян гардад, ки чӣ андоза ин қонун дар ҳаёти шаҳрвандон таъсир дорад. Муаллифони қонун мегӯянд, ки он барои тарбияи фарзанд ҳамчун як шахси аз ҷиҳати маънавӣ рушдкарда ва салоҳиятнок хеле муҳим мебошад. Масалан, раиси кумитаи Маҷлиси намояндагон оид ба илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонон Насиба Содиқӣ ба радиои Озодӣ гуфт, ки волидон аз тарси ҷаримаҳои калон ва ҷавобгарии ҷиноятӣ кӯшиш мекунанд, ки талаботи қонунро ба қадри имкон самаранок риоя намоянд. «Таҷриба нишон медиҳад, ки худи сокинон ин қонунро дастгирӣ мекунанд ва ҳоло дар натиҷаи татбиқи ин қонун масъулияти тарбияи фарзандон на танҳо бар дӯши мактаб ва муаллимон, балки бар дӯши волидон низ бор карда мешавад», — гуфт мансабдор.
Устоди ҳуқуқшиносӣ Шокирҷон Ҳакимов бар он назар аст, ки қонуни мазкур наметавонад тамоми масъалаҳои марбут ба тарбия ва рушди насли наврасро ба таври муфассал танзим кунад. «Бидуни ин, волидон вазифаҳо ва ӯҳдадориҳои худро дар тарбияи фарзанд хуб медонанд, ин ба суннатҳои чандинасраи мо бармегардад. Аммо, мумкин аст, ки дар баъзе ҳолатҳо рафтори на онқадар хуби кӯдакон ба омилҳои иҷтимоию иқтисодӣ ва фарҳангӣ вобаста бошад. Пас барои чунин ҳолатҳо Кодекси ҷиноятӣ ё Кодекси ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ мавҷуданд. Аммо мо гаштаю баргашта қонунҳоеро қабул мекунем, ки воқеан бесамар мебошанд, — қайд мекунад устод.
Барои вайрон кардани қонун «Дар бораи масъулияти падару модар дар таълим ва тарбияи фарзанд» барои волидон ба маблағи 120 сомонӣ ҷарима пешбинӣ шудааст. Мақомот мегӯянд, ки дар соли 2020 аз ҷониби додгоҳҳо беш аз 13000 парвандаи масъулияти волидайн баррасӣ шудааст. Тақрибан 6 ҳазор шаҳрванд огоҳӣ гирифтанд ва 7 ҳазор нафари дигар ҷарима ба маблағи 1,1 миллион сомонӣ (96 ҳазор доллар) пардохт карданд.
Таҳририяти «Хабарҳо» барои шарҳи ин қонун ба Шокирхон домулло аз шаҳри Душанбе муроҷиат намуд. «Дар маҷмӯъ, барои ҳеҷ як сокини Тоҷикистон пӯшида нест, ки ҳадафи қабули қонун дар бораи масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд гирифтани пеши роҳи бедории исломӣ мебошад. Бо сабаби он, ки қонун дар аввал саросема қабул карда шуд, бинобар ин ба он мунтазам ислоҳотҳо ворид карда шуд. Пеш аз ҳама, ин қонун ба тарбияи насли наврас дар рӯҳияи ватанпарварӣ ва миллатгароӣ равона шуда буд. Қонуни мазкур рафтани кӯдакони то 18-соларо ба масҷидҳо ва таҳсили динӣ манъ кард ва ин баъдан натиҷа дод: ҷинояткорӣ дар байни насли наврас чандин маротиба афзоиш ёфт, ки холигии маънавӣ ва зеҳнии онҳоро арзишҳои ғарб бо зуди пур кард, дар натиҷа фарзандони мо мисли русҳо шудаанд», — гуфт домулло.
