Туркистони Шарқӣ: намозгузорӣ танҳо пас аз синни 65 солагӣ
Мақомоти ноҳияи мухтори Шинҷон-Уйғуристон гузоштани намози панҷвақтаро ба уйғурҳо ва ақаллиятҳои дигари мусулмонӣ то синни 65-сола манъ мекунанд, хабар медиҳад бо истинод ба манбаъҳояш хадамоти уйғурии Радиои Озодӣ. Манъи гузоштани намоз дар қаламрави ноҳияи мухтори Шинҷон-Уйғуристон соли 2017 ҷорӣ шуда буд, аммо танҳо ба шахсони то 18-сола дахл дошт ва дар ҳоли ҳозир кормандони полиси маҳаллӣ ба хонаҳои шахсӣ мераванд ва риояи ин мамнӯъро назорат мекунанд, хабар медиҳад манба.
Дар бораи шахсоне, ки қоидаҳоро вайрон мекунанд, ба мақомоти маҳаллӣ гузориш дода мешавад ва ба онҳо ҷазо дода мешавад, аз ҷумла ҳабс кардан дар «лагерҳои тарбиявии сиёсӣ».
Ҳангоми назорати манзилҳои уйғурҳо, мақомоти полис гуфтанд, ки акнун танҳо мардони солхӯрда метавонанд ба масҷидҳо раванд ва намоз гузоранд, хабар медиҳад хадамоти уйғурии Радиои Озодии Осиё бо истинод ба корманди полиси деҳа дар шаҳри Атуш. Инчунин, афсароне, ки ба манзилҳо ташриф меоранд, ба ҳамагон «тавсия медиҳанд», ки намозро рад кунанд.
«Мо намегузорем, ки ҷавонон ба масҷид ворид шаванд», — мегӯяд хабаргузор. «Аммо хуб мешавад, ки намозгузорон 65 сола ва ё калонтар бошанд.»
Кормандони иҷрои мамнӯъияти мазкур ба оилаҳои уйғур ҳамчун узви кумитаҳои маъмурии масҷид муаррифӣ мешаванд, илова мекунад афсар: «Мо ба онҳо мегӯем, ки дар ягон корҳои динӣ иштирок накунанд ва танҳо тинҷу ором зиндагӣ бикунанд.»
Корманди дигари полис дар Атуш тасдиқ кард, ки аз соли 2017 ӯ масъули назорат кардани уйғурҳои намозгузор ва дигар амалҳои динӣ иҷрокунанда мебошад ва гуфт, ки агар касе қонунро вайрон кунад, онҳо ба гурӯҳҳои ҳифзи ҳуқуқи маҳаллӣ супорида мешаванд. «Мо ба ҷинояткорон мегӯем, ки онҳо қонунро вайрон карданд ва онҳоро ба гурӯҳи деҳа интиқол медиҳем. Гурӯҳи деҳа онҳоро барои аз нав тарбия кардан мебарад, сипас ба хонаводаҳояшон аз ҳодиса хабар медиҳем. Кори мазкур ана ҳамин тавр рух медиҳад.
Узви «гурӯҳи корӣ» дар Қизилсуи вилояти мухтори Шинҷони Қирғизистон низ тасдиқ кард, ки то эътибор пайдо кардани қатъномаи нав дар соли 2017 танҳо ба аъзоёни ҳизби коммунистӣ ва кӯдакони то 18-сола ибодат кардан манъ карда шуда буд. «Мо ҳоло ба мардум мегӯем, ки онҳо бояд дар кори решакан кардани экстремизми динӣ ва терроризм ширкат варзанд ва суботро дар минтақа ба роҳ монанд», — гуфт ӯ.
Ёдрас мекунем, ки шиддат гирифтани шиканҷа алайҳи мусулмонон дар ноҳияи мухтори Шинҷон-Уйғуристон соли 2014 пас аз он шурӯъ шуд, ки мақомоти Чин маъракаеро бо номи «Зарбаи тавоно» оғоз кард. Аммо аз охири соли 2016, пас аз он ки котиби Ҳизби коммунистии Чин Чен Сюанго аз Тибет ба Шинҷон гузаронида шуд, афзоиши шадиди фишори бе ин ҳам баланд ба уйғурҳо афзоиш ёфт. Аз он вақт инҷониб, миллионҳо мусулмонон дар лагерҳои консентратсионӣ маҳбасӣ карда шуданд ва то ба имрӯз дар онҷо қарор доранд, нисбати занони муслима амалҳои тамъизкунии маҷбурӣ анҷом дода шуданд. Кӯдакони уйғурро дар лагерҳои алоҳидаи кӯдакон ҷойгир мекунанд ва дар он ҷо онҳо дар рӯҳияи Партияи Коммунистии Чин тарбия меёбанд.
