Тоҷикистон барои маблағгузории Роғун манбаъҳои наверо ҷустуҷӯ менамояд
Дар конфронси санаи 3-уми август баргузор гардида, вазири молияи Тоҷикистон Файзиддин Қаҳорзода ба хабарнигорон иттилоъ дод, ки ҳукумат кишварҳои нави қарздиҳандаро омӯхта истодааст, то ин ки барои ба итмом расонидани сохтмони НБО-и «Роғун» маблағ ҷалб карда шавад.
Ба гуфтаи номбурда, айни замон аз $500 млн маблағи пештар ҷамъшуда аз ҳисоби фурӯши евробондҳо пайдарпай барои амалигардонии нақша истифода бурда мешавад. Қисми дигари маблағ то охири соли ҷорӣ гузаронидан дар назар дошта шудааст.
«Барои амалигардонии нақшаи мазкур зиёда аз $4 млрд лозим мебошад. Евробондҳо бошад ба маблағи $500 млн фурӯхта шудааст, вале хизматрасониҳои қоғазҳои қиматбаҳо хароҷотҳои муайянеро талаб менамояд. Барои амалигардонии мақсади зерин, ҷалб намудани сармоя лозим аст, бинобар ин моделҳои қарз, ки маблағгузорон таклиф доранд аз ҷониби ҳукумат дар ҳолати омӯзиш қарор дорад», қайд намуд вазир.
Ба кор даровардани агрегати якуми НБО «Роғун» моҳи ноябри соли 2018 ба нақша гирифта шудааст, ки инро раисҷумҳур Раҳмон якчанд маротиба дар баромадҳои худ қайд намуд. Ба кор даровардани агрегати дуюм бошад моҳи апрели соли 2019 ба нақша гирифта шудааст. Якчанд мутахассисон бар он ақидаанд, ки агар Тоҷикистон ду турбини НБО «Роғун» — ро ба кор дарорад, онҳо дар ҳолати бекорӣ фаъолият мекунанд. Таъмин намудани кишварҳои Покистон ва Ҳиндустон бо қувваи барқи тоҷик аз гузаргоҳи Афғонистон бо ҳаҷми калон пас аз ба кор даровардани хатти баландшиддати интиқоли барқ, ки ба нақшаи минтақавии CASA — 1000, инчунин якчанд объектҳои инфрасохтори қувваи барқӣ дохил мешавад мумкин мегардад, ҳоло бошад сохтмони чунин хат шурӯъ нагардидааст.
Супоридашавии хатти интиқоли қувваи барқ дар соли 2022 ба нақша гирифта шудааст. Мутахассис оид ба кишварҳои Осиёи Марказӣ ва Шарқи миёна Александр Князев дар муҳосиба бо «Вестник Кавказа» изҳор намуд, ки ба нақшаи CASA -1000 суолҳои бисёр мавҷуд аст, ки бо тезӣ ҳал намегардад.
«CASA — 1000 лоиҳаест, ки аз гузаронидани хатти қувваи барқ аз кишварҳои Қирғизистон ва Тоҷикистон ба кишварҳои Афғонистон, Покистон ва Ҳиндустон ташкил шуда, пешниҳодкунанда ва пешбарандаи он ИМА мебошад. Барои эълони лоиҳаи мазкур амрикоиҳо якчанд миллион доллар сарф намуданд, дар асл барои лоиҳаи мазкур ин маблағ нокифоягӣ мекунад. Зеро, худи лоиҳа бениҳоят гаронбаҳо мебошад. Барои сохтмони якчанд хатти интиқоли қувваи барқ, инфрасохтори фосилавӣ барои кашонидани қувваи барқи зиёдатӣ ба Афғонистон, Покистон ва Ҳиндустон маблағи зиёдеро талаб менамояд. Ҳамаи давлатҳои зикршуда дар лоиҳаи мазкур иштирок намеварзанд. Танҳо дар Тоҷикистон ва Қирғизистон якчанд объектҳо аз ҳисоби маблағҳои грантии ташкилотҳои гуногун сохта шудааст. Сухан дар бораи стансияҳои хурди участкаҳои хатти интиқоли қувваи барқ рафта истодааст. Вале, дар Қирғизистон ва Тоҷикистон хатари чиддии норасии қувваи барқ дар мавсими зимистона вуҷуд дорад. Душанбе ваъда медиҳад, ки тирамоҳи соли ҷорӣ агрегати якуми НБО «Роғун»- ро ба кор медарорад. Вале, муаммо оиди идома додани сохтмон ба пуррагӣ ҳал нашудааст», гуфт Князев.
