Назарбоев: барои «тамға» ба Москва сафар кард
Собиқ раисиҷумҳури Қазоқистон Нурсултон Назарбоев аз пойтахти Русия дидан кард ва дар он ҷо бо Владимир Путин мулоқот варзид. Дар ин бора оҷонсии ТАСС бо истинод ба котиби матбуотии Кремл Дмитрий Песков хабар дод. Тавре Песков изҳор дошт, мулоқот хусусӣ буд. «Назарбоев воқеан дар Москва буд ва бо Путин мулоқоти комилан хусусӣ дошт», — гуфт Песков.
Сухангӯи Кремл муҳтавои мулоқот ва ҳадафҳои онро ифшо накард. Дар шабакаҳои расмии собиқ раисиҷумҳури Қазоқистон дар бораи сафар ба Москва ва мулоқот бо Путин чизе гуфта нашудааст.
Нашрияи қазоқистонии Ulysmedia қаблан қайд кард, ки мулоқоти ғайрирасмии Путин бо Назарбоев рӯзи 19 декабр бо ташаббуси собиқ президент сурат гирифтааст. Рӯзи 18 декабр шабакаҳои телеграмии Русия навиштанд, ки Назарбоев ба Москва ташриф кардааст ва мулоқот бо раҳбари Русия дар назар аст.
Нурсултон Назарбоев, ки пас аз рӯйдодҳои моҳи январи соли 2022 аз қудрат барканор гардид, хеле кам дар назди мардум баромад мекунад ва зоҳиран аз он метарсад, ки режими нав ба шикори анъанавӣ барои кишварҳои Осиёи Марказӣ шурӯъ мекунад. Шикори анъанавӣ ин аст, ки режими нав барои тамоми нокомиҳояш режими қаблиро айбдор карда, тамоми молу мулке, ки ғайриқонунӣ ба даст оварда шудааст мусодира карда ба ҷавобгарии ҷиноӣ мекашад.
Нашрияи «Ведомости» қайд мекунад, ки мулоқоти пешинаи Путин бо собиқ президенти Қазоқистон моҳи июни соли гузашта – чанде пас аз раъйпурсӣ дар Қазоқистон дар Москва баргузор шуда буд, ки дар натиҷаи он тамоми ишораҳо ба раисиҷумҳури аввал ва имтиёзҳои муқарраршудаи ӯ аз Қонуни асосӣ хориҷ карда шуданд.
Тавре ки «Независимая газета» бо истинод ба андешаҳои коршиносон менависад, баъдан Назарбоев бо мақсади ба даст овардани «дастгирии раҳбари Русия дар масъалаи кафолатҳои шахсӣ» ба Москва ташриф кардааст.
Қобили зикр аст, ки Назарбоев нахустин раисҷумҳури собиқ дар Осиёи Марказӣ нест, ки аз Москва кафолати амниятӣ мепурсад. Бо ҳамин ҳадаф, собиқ раисҷумҳури Қирғизистон Алмазбек Атамбоев, ки он замон аз таъқиби ҳукумати нав метарсид, соли 2019 ба Москва парвоз карда буд.
Назарбоев дар замони ҳукмронии худ шаъну шарафи нисбии сиёсиро нигоҳ дошт ва ба чоплусӣ нисбат ба Русия роҳ надод. Ҳоло бошад вазъият тағйир ёфт: дар аввали моҳи гузашта китоби Назарбоев «Ҳаёти ман. Аз тобеият ба озодӣ» ба табъ расид, ки дар он яке аз бобҳо ба президенти Русия бахшида шудааст. Назарбоев дар он Путинро ҳамчун «марди сухан ва кирдор» тавсиф карда, гуфтаҳои президенти Русияро дар робита ба густариши НАТО такрор кард: Назарбоев қайд кард, ки раҳбари охирини Иттиҳоди шӯравӣ Михаил Горбачёв «ваъдаҳои дар бораи он ки НАТО ба сӯи шарқ густариш нахоҳад ёфт, ҳуҷҷатгузорӣ накардааст» ва гуфт, ки Ғарб «ба осонӣ аз ин ваъдаи лафзӣ дур шуд».